ÇORUM HAKKINDA

Genel Değerlendirme:

Çorum ili; Orta Karadeniz Bölümünün iç kısmında yer almaktadır. Doğuda Amasya, güneyde Yozgat, batıda Çankırı, kuzeyde Sinop, kuzeydoğuda Samsun, güneybatıda Kırıkkale ile çevrilidir. Yüzölçümü 12.820 km² dir.

Enlem ve boylam değerlerine göre ise; 34 derece 04 dk. 28 sn. doğu boylamları ile 39 derece 54 dk.20 sn. kuzey enlemleri arasında yer almaktadır.

Deniz seviyesinden ortalama yüksekliği (rakımı) 801 m.dir.

İklim:

Çorum İli, Karadeniz ikliminden İç Anadolu iklimine geçiş bölgesinde bulunmaktadır. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve kar yağışlıdır. İlin kuzey bölgesinde yer alan  Kargı, Osmancık, İskilip, Laçin, Dodurga, Oğuzlar ve Bayat İlçeleri İç Karadeniz geçiş ikliminin etkisinde kalan ilçelerdir. Çorum Merkez İlçe, Sungurlu, Alaca, Boğazkale, Ortaköy, Mecitözü ve Uğurludağ İlçeleri İç Anadolu step iklimi özelliklerini gösterir.

Bitki Örtüsü:

Çorum İlinin güney bölgesinin doğal bitki örtüsü bozkırdır (step). İlkbahar yağışları ile birlikte yeşerirler, sonbaharda kururlar. Bunlara örnek: papatya, gelincik, deve dikeni, köy göçeren dikeni, çakır dikeni, kangal otu, sığır kuyruğu, yavşan otu, geniş yayılma alanı bulmuştur. Akarsu boylarında ise söğüt ve kavak  çeşitlerine rastlanır.
Alaca, Sungurlu, Ortaköy ve Mecitözü’nün yüksek kesimlerinde meşe, ardıç ve karaçam ağaçlarına rastlanır. İlkbahar ile birlikte çiğdem, yabani sümbül, yabani lale  çiçekleri de görülür. İlin kuzeyindeki ilçelerde ise meşe ormanları ve iğne yapraklı ormanlara rastlanır.

Deniz seviyesinden 1000-1200 m yüksek olan bölgelerde meşe, kızılcık, yabani erik, elma, alıç, yabani gül yaygın olarak görülür. Hacıhamza çevresinde seyrek olarak ıhlamur ağaçlarına rastlanır.

Kargı, İskilip, Osmancık, Bayat ilçelerinde sarıçam, karaçam, köknar, kızılçam ağaçları görülmektedir.

Tarihsel Gelişmeler:

Karadeniz Bölgesinin İç Anadolu’ ya açılan kapısı olan Çorum İli, Anadolu Kültür mozayiği içerisinde eşsiz bir konuma sahiptir. Günümüzden 7 bin yıl öncesine ait kültürel verilere  rastlanan Çorum’ da, ilk organize devleti kuran Hititlerin ilk Başkenti Hattuşa bulunmaktadır.

Hattuşa Anadolu’nun kalbinde, UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası listesine alınmış ülkemizdeki 9 değerden biridir.

Hitit Uygarlığı en az Mısır Uygarlığı kadar eski ve zengin bir uygarlıktır. Hititlerle Mısırlılar arasında yapılan Kadeş Antlaşması metin tabletleri Boğazköy’de bulunmuştur.

  Hititlerin diğer önemli kült (dini) merkezlerinden sayılan arkeolojide Arinna olarak bilinen Alacahöyük Ören Yeri; 13 Kral Mezarı, Hatti Tunç Güneş Kursu ve Sfenksli Kapıları ile görülmeye değer tarihi bir yerdir. Atatürk’ün bizzat direktifleriyle ilk milli kazılarımızın başlangıç noktası olması ile de önem arzeder.

Ortaköy İlçesindeki Şapinuva ören yeri de büyük bir Hitit kenti olup, hala sürmekte olan kazı çalışmalarında bol miktarda yazılı belge ortaya çıkarılmıştır.

Ayrıca, 1990 yılında başlatılan ve kongre dili Türkçe olan ‘Hititoloji Kongresi’ her üç yılda bir düzenlenmekte olup, 6 yılda bir de Çorum’da gerçekleştirilmektedir. Bu Kongreye Dünyanın bir çok yerinden bilim insanı katılmaktadır. Hitit Uygarlığının yanısıra, her biri sanat şaheseri olan Selçuklu ve Osmanlı Dönemine ait; cami, köprü ve kalelerle süslü Çorum, yaylaları ve İncesu Kanyonu gibi doğal güzellikleri ile de görülmeye değer bir yerdir.

Meşhur Leblebisi, Osmancık ve Kargı’ da üretilen kaliteli pirinci dünyaca tanınmaktadır.

İLÇELERİ:

Çorum Merkez, Alaca, Bayat, Boğazkale, Dodurga, İskilip, Kargı, Laçin, Mecitözü, Oğuzlar, Ortaköy, Osmancık, Sungurlu, Uğurludağ.

Çorum il toprakları tarihi devirlerin en başından beri insan yerleşimine sahip olmuştur. Aynı zamanda kadim devirlerde kurulan ilk merkezi anadolu siyasi birliği ve devleti bu topraklardan çıkıp anadoluya hükmetmiştir. Kadim Hitit'lerin başkenti Hattuşaş Çorum ilindedir.

-MÖ 1650 - MÖ 1460 - Hitit Krallığı

-MÖ 1460 - MÖ 1200 - Hitit İmparatorluğu

-MÖ 750 - MÖ 330 Frig

M.S

-175 - 395 - Roma İmparatorluğu

-395 - 1071 - Bizans İmparatorluğu hükümdarlığı dönemi

-1080 - Türklerin (Danişmentliler Beyliği'nin) yöreye kalıcı olarak yerleşmeleri ve şimdiki

            Çorum şehrini kurmaları

-1175 - Anadolu Selçukluları'nın eline geçti.

-1398 - Akkoyunlu hükümdarı Kara Yülük Osman Bey tarafından Kadı Bürhaneddinin

           öldürülmesiyle birlikte Çorum ve havarisinin Osmanlı devleti hükümranlığına dahil olması.

-1398 - Çorum, şimdiki Sivas şehrinin merkezi olduğu 'Rumiye-i Suğra' adını taşıyan Osmanlı

            eyaletine bağlı sancak merkezi oldu.

-1423 - Çorum, şimdiki Amasya şehrinin merkezi olduğu eyalete bağlı sancak merkezi oldu.

-1591 - Çorum, şimdiki Ankara şehrinin merkezi olduğu eyalete bağlı sancak merkezi oldu.

-1595 - Çorum, şimdiki Amasya şehrinin merkezi olduğu eyalete bağlı sancak merkezi oldu.

-1841 - Çorum, Sivas eyaletinden alınıp Ankara eyaletine bağlı sancak merkezi yapıldı.

-1863 - Çorum, sancak merkezi kazaya çevrildi.

-1864 - Çorum, Yozgat sancağına bağlı kaza olarak bağlandı.

-1866 - Hacıköy (Mecitözü) kaza oldu.

-1871 - Mecitözü Rüşdiyyesi açıldı.                                                                                       

-1872 - Çorum Rüşdiyyesi açıldı.

-1902 - Çorum İdadi mektebi faaliyete geçirildi.

-1914 - Çorum, yeni bir padişah salnamesi ile Ankara'ya bağlı sancak merkezi olur ve İskilip,

             Osmancık, Sungurlu, Mecitözü ile Alaca'da Çorum'a bağlı kılınır.

-1921 - Çorum Türkiye Cumhuriyeti'nin müstakil sancak oldu.

-1924 - Çorum Türkiye Cumhuriyeti'nin müstakil vilayeti oldu.

-1925 - İdadi Mektebi ortaokul yapıldı.

- 1959 - Mecitözü ilçesinin nahiyesi olan Ortaköy ilçe olarak Çorum vilayetine dahil oldu.

-1980 - Tarihe Çorum Olayları diye giren Alevi - Sunni kışkırtılmasında ölenler oldu ve Çorum

            merkez ilçede çok sayıda aile Çorum'dan göç etti.

Çorum ve bölgesinde meydana gelen depremler

1-1050 - Merkez üssü Amasya olan bir deprem

2-1409 - II. Bayezid zamanında olan deprem 40 gün devam etmiştir.

3-1446 - Deprem, çok şiddetli olur ve halk arasında Danişmend Zelzelesi yahut Küçük Kıyamet

             denilir. 40 gün aralıklarla sürer

4-1514 - Şiddetli depremde Çorum'un üçte biri yıkılırak harap olur. Bu deprem sonrasında halkın

             çoğunluğu Mısır'a göç etmek zorunda kalmıştır

5-1543 - 30 kadar evi yıkan bir deprem

6-1559 - Gülabibey Camii'nin de yıkıldığı ve şehire zarar ziyan veren bir deprem

7-1579 - Deprem, bu depremden halk çok mağdur oldu ve hububatdan alınan vergi o yıl alınmamıştır.

8-1585 - Çorum ve Amasya depremi

9-1692 - Büyük bir deprem olmuştur, şehirler ve köyler harap olmuştur.

10-1729- Çorum'da kuşluk vaktinde deprem oldu. Aynı gün altı kere deprem oldu, bir aydan fazla

              devam etti, İskilip ilçesi'nin bütün evleri harap oldu

11-1734 - Şiddetli bir deprem oldu.

12-1759 - Şiddetli bir deprem oldu

13-1793 - Çorum depremi.

14-1800 - Deprem ve 600 kişi şehri terk eder. Bu deprem ve sonrasında çıkan yangınların sonucu

                yılgınlığa düşen halkın büyük bir çoğunluğu Mısır'a göç etmiştir.

15-1824 - Deprem halk uzun süre çadırlarda ikamet etti.

16-1939 - Merkez üssü Erzincan olan deprem Çorum ve havarisinde yıkıma neden oldu.

17-1943 - Çorum'da meydana gelen depremde 2554 ev yıkıldı ve 618 kişi öldü.

18-1996 – 5.6 ve 5.4 şiddetinde peş peşe iki deprem olmuştur ve can kaybı olmamıştır.